يونيك فاينانس:رييس جمهور شب گذشته در مصاحبه تلويزيوني خود به صراحت از دو مشكل ريشه اي ارز پرده برداشت؛اول افزايش تقاضاي اسكناس (دلار) و ادامه دار بودن تحريم هاي بانكي. كليدي ترين جمله حسن روحاني اين بود:« هيچ جاي دنيا مردم به خيابان نمي روند، اسكناس بگيرند، بلكه نيازها از طريق سيستم بانكي انجام مي شود.» آنچه رييس جمهور مورد خطاب قرار داد،در واقع تقاضاي واقعي بازار نيست و ناشي از سفته بازي و دلالي است.ترديدي نيست كه بخشي از هيجان ناشي از افزايش قيمت ارز كه اين روزها تابلوهاي صرافي ها را چندنرخ كرده،ناشي از ورود دلالان به بازار است.

نكته دوم مورد اشاره رييس جمهور درخصوص ارز به ادامه دار بودن تحريم هاي بانكي بازمي گردد. اگرچه بعد از توافق برجام تحريم هاي صادرات نفت برداشته شد و مشكلي بابت فروش نفت وجود ندارد،اما آنچه سبب كندي مذاكرات اقتصادي پس از برجام شده،روابط بانكي است. هرچند بعد از لغو تحريم ها سوئيفت برقرار شد،اما هنوز بسياري از بانكهاي بزرگ اروپايي در ارتباط با بانكهاي ايران احتياط مي كنند و به عبارت ديگر پروسه مذاكره براي برقراري روابط بانكي همچنان طولاني است.حسن روحاني هم ديشب به روشني به اين موضوع اشاره كرد و گفت:« اشكالات دوران تحريم بخشي رفع و بخشي باقي مانده، مثلا ارتباطات با بانك هاي منطقه و جهان به حد ايده آل نرسيده است. الان بانك مركزي در توزيع ارز در زحمت است، ما به مردم مي گوييم كليه نيازمندي هاي ارزي كشور، صادركنندگان و خدمات را تأمين مي كنيم.»

يونيك فاينانس:اين اتفاق سبب شده تا انتقال پول حاصل از فروش نفت و ساير درآمدهاي صادراتي كمي كند شود،از همين رو بازار در چند ماه اخير تحت سلطه دلالان و سفته بازان افتاده است.البته بانك مركزي براي تنظيم بازار ارز،ورود كرده ،با اين حال هيجان ها و شايعات در بازار قيمت ها را به سمت بالا سوق مي دهد.موضوعي كه به تعبير اقتصاددانان حباب است و حتما به زودي مي تركد.

در اين شرايط،دلار بخريم يا نخريم؟

يونيك فاينانس:شايد اين سئوال را اين روزها در محل كار يا در شبكه هاي اجتماعي خوانده باشيد كه با توجه به افزايش قيمت دلار اگر پولمان را از بانك بيرون بياوريم و دلار بخريم،سود مي كنيم؟ شايد هم شايعاتي كه مي گويد دلار تا ۵ هزار تومان هم افزايش مي يابد،برخي ها را وسوسه كرده باشد،اما واقعيت اين است كه سرمايه گذاري در بازار ارز،ريسك بسيار بالايي دارد.به خصوص آنكه اين موج افزايشي،عملا خريداراني ندارد و قيمت ها روي تابلو بالا مي رود.حتي صراف ها هم از خريد ارز در اين روزها خودداري مي كنند.همه اين علائم نشان مي دهد كه بازار هيجاني است.

يونيك فاينانس:از همين رو هم ولي الله سيف رييس كل بانك مركزي ديروز به مردم توصيه كرد كه :«نرخ ارز قطعا طي روزهاي آينده كاهش خواهد يافت؛ چرا كه ذخاير بانك مركزي در حد بسيار مناسبي است و جاي نگراني از اين بابت وجود ندارد.»

او مثال روشني زده است:« قيمت نفت افزايش پيدا كرده و درآمدهاي ارزي نيز هم اكنون بالا رفته و در وضعيت مناسبي قرار دارد؛ بنابراين جاي هيچ گونه نگراني در بازار ارز وجود ندارد و قطعا طي روزهاي آينده نرخ ارز كاهش خواهد يافت.»

يونيك فاينانس:رئيس كل بانك مركزي تصريح كرد: «به مردم به هيچ عنوان توصيه نمي كنيم تا در بازار ارز سرمايه گذاري كنند، چرا كه تجربه نشان داده طي سال هاي گذشته سرمايه گذاري در خريد ارز هيچ گاه سودآور نبوده است به اين معنا كه اگر فردي پول خود را در نظام بانكي با همان نرخ هاي مصوب سپرده گذاري كرده بود، طي پنج سال گذشته ۸۰ درصد سود كرده بود؛ در حالي كه از سال ۹۲ تاكنون افزايش نرخ ارز تنها ۵۰ درصد بوده است، بنابراين سرمايه گذاري درخريد ارز به هيچ عنوان سودآور نيست.»

قيمت كي پايين مي آيد؟

يونيك فاينانس:توصيه ها و اطمينان هاي مقام هاي دولتي از سخنان حسن روحاني تا رييس كل بانك مركزي همگي نشانه آن است كه شرايط اين روزهاي قيمت دلار موقتي است.با اين حال ابهام هايي هم درباره آينده قيمت دلار وجود دارد.اينكه تب ۴هزار و ۵۰۰ توماني كه طي دو روز گذشته تا ۴ هزار و ۷۰۰ هم بالا رفته،فروكش كند قيمت دلار روي چه نرخي مي ايستد؟سئوالي است كه خيلي ها به دنبال آن هستند. پاسخ اين سئوال از اين جهت اهميت دارد كه هرگونه نوسان قيمت ارز بر روي قيمت كالاهاي وارداتي تاثير گذار خواهد بود.هرچند خيلي از سودجوها اين روزها به دنبال افزايش قيمت دلار بر روي كالاهاي خود،۱۰ درصد كشيدند، با اين حال اقتصاددانان مي گويند اين شرايط پايدارنيست.

مرتضي ايماني راد اقتصاددان و تحليل گرمسايل اقتصادي در پاسخ به اين سئوال در اينستاگرام خود نوشت:« االبته سئوال درست تر اين است كه دلار چرا اينقدر ديربالا رفته حجم واردات بسيار بيشتر از صادرات است انتقال دلار ناشي از صادرات نفت به سختي به داخل منتقل مي شود ما هنوز گرفتار تحريم يوترن هستيم سطح تمايلات خريداران دلاربسيار بالاست در ماهي هستيم كه تقاضا براي دلار بالاست.اينها تعدادي از عوامل افزايش قيمت دلار است حتما بانك مركزي بيكار نمي نشيند چون قيمت دلار براي نظام حياتي است، بنابراين انتظار داريم كه با دخالت بانك مركزي قيمت دلار مقداري پايين بيايد.»

او اضافه كرده:« ولي سئوال اساسي اين است كه آيا اين بار هم بانك مركزي مي تواند به ميزان قابل توجهي قيمت دلار را پايين بياورد(يعني حدود ۴ هزار تومان)؟ اينكه بانك مركزي به بازار ورود كند و قيمت دلار را پايين بياورد،بسيار محتمل است، ولي به نظر مي‌رسد كه اين بار نيروي بازار بسيار قوي تر از دفعات پيش است و اين در حالي است كه بانك مركزي هم قدرت سابق را ندارد برآيند اين دو اصلاح محدود قيمت دلار است.»