
يونيك فاينانس:يك قرن پيش از آن كه استعمارگران هلندي به نيويورك قدم گذاشته بودند، براي ايجاد مانع در برابر سرخپوستان و دزدان دريايي اين منطقه ديواري ساختند كه بعدها خياباني كه به جاي آن ساخته شد، وال استريت نام گرفت. بعدها تاجران و بازرگاناني كه در نيويورك ساكن شدند شروع به ساخت مراكز تجاري، مغازه، شوراي شهر و يك كليسا در همين خيابان كردند. از آنجايي كه در بين سالهاي 1785 تا 1790 پايتخت ايالات متحده بود، ساختمان مركزي فدرال يا Federal Hall كه جورج واشينگن در آن سوگند رياست جمهوري خورد، در وال استريت ساخته شد.
وال استريت (Wall Street) نام خياباني در بخش جنوبي جزيره منهتن در ايالت نيويورك آمريكا است. در طول چند قرن اخير اين نام به نماد بازارهاي مالي آمريكا و جهان تبديل شدهاست.
خيابان وال استريت در جزيره منهتن در ايالت نيويورك بين منطقه برادوي (Broadway) و ايست ريور (East River) قرار دارد. بازار بورس نيويورك بزرگترين بازار داد و ستد بورس اوراق بهادار، در اين خيابان واقع شدهاست. همچنين بازار بورس نزدك، بازار بورس آمريكا يا AMEX و بازار بورس تجاري نيويورك (NYMEX) در وال استريت قرار دارند.
تاريخچه
يونيك فاينانس:در مارچ 1792، بيست و چهار نفر از بازرگانان سرشناس شهر نيويورك در هتلي به نام كورس دور هم آمدند تا در مورد سامان بخشيدن به بازار اوراق بهادار و كوتاه كردن دست رقباي خود از اين بازار صحبت كنند. حاصل اين نشست معاهدهاي به نام "باتن وود" بود كه به امضاي تمام اين بازرگانها رسيد. بر اساس اين معاهده افراد امضا كننده تنها ميتوانستند با يكديگر اوراق بهادار خريد و فروش كنند و از شركت در بازارهاي ديگر اوراق بهادار خودداري كنند.
داد و ستدهاي اين بيست و چهار نفر پايههاي اوليه بازار بورس نيويورك (The New York Stock Exchange) را شكل داد.
يونيك فاينانس:بازار بورس نيويورك توسط بازرگانان نيويوركي براي اولين بار در ساختماني واقع در پلاك 40 وال استريت شروع به كار كرد. در آن زمان رياست اين بازار را فردي به نام آنتوني استكهلم در دست داشت و هر روز صبح ليستي از سهامهايي كه قابل خريد و فروش بودند را اعلام ميكرد.
در آن زمان براي ورود به هيئت مديره بورس نيويورك نياز به داشتن راي ديگر اعضا داشتند. علاوه بر اين ورود به بازار مستلزم پرداخت پول براي خريدن جايگاه بود. در 1817 هر جايگاه 25 دلار و در 1827 هر جايگاه 100 دلار ارزش داشت.
يونيك فاينانس:آغاز قرن بيستم ميلادي شروع ساخت پايههاي نظام اقتصادي آمريكا در وال استريت بود. در 1901، جي پي مورگان با ساخت يك شركت چند ميليارد دلاري كه "شركت استيل آمريكا" نام داشت به وال استريت رونق بخشيد.
بازار بورس نيويورك
يونيك فاينانس:اين بازار همانطور كه گفته شد در 1792 در پلاك 40 وال استريت شروع به كار كرد. در 1865 اين بازار به پلاك 10-12 خيابان براد (Broad Street) منتقل شد. در 22 آوريل 1903 اين بازار به ساختماني 4 ميليارد دلاري در پلاك 18 خيابان براد منتقل شد. در 1922 يك ساختمان براي دفاتر اجرايي بازار در پلاك 11 وال استريت (محل كنوني بازار بورس نيوروك) بازگشايي شد.
در سال 2008 بازار بورس آمريكا با بازار بورس نيويورك تركيب شدند و سالن اصلي آن به تالار خريد و فروش بورس نيويورك منتقل شد. حملات 11 سپتامبر به برجهاي تجارت جهاني در منهتن، باعث از بين رفتن 45 درصد دفاتر اداري وال استريت شد.
از ساختمانهاي ديگر واقع در وال استريت به ساختمان صندوق بانكداران آمريكا، ساختمان ترامپ و ساختمان دويچه بانك كه پيشتر متعلق به موسسه مالي جي پي مورگان بود، اشاره كرد.
وال استريت همچنين از جاذبههاي توريستي منهتن به حساب ميآيد. ساختمان كليساي ترينيتي و صندوقهاي طلاي فدرال رزرو به ارزش 100 ميليارد دلار كه حدود 80 فيت زير زمين قرار دارد از مكانهاي ديدني وال استريت هستند.
موجهاي آشفتگي در وال استريت
يونيك فاينانس:در 1907 اولين موج آشفتگي و ركود گريبانگير وال استريت شد. همزماني اين موج با ركود اقتصادي آمريكا و كاهش 50 درصدي شاخص سهام بازار بورس نيويورك باعث هجوم مردم و سرمايهگذاران براي پس گرفتن سرمايههاي خود از بانكها و موسسات مالي شد. سرانجام بخشي از اين موج به ايالتهاي ديگر آمريكا منتقل شد و بسياري از بانكهاي بزرگ آمريكا اعلام ورشكستگي كردند. بسياري معتقدند كنترل اين موج و برگرداندن اعتماد مردم و سرمايهگذاران به وال استريت توسط سرمايهگذاري به نام جي پي مورگان صورت گرفت. در آن زمان آمريكا بانك مركزي نداشت. مورگان با راضي كردن تعدادي از موسسات مالي و بانكهاي ديگر نيويورك صندوقي براي كمك به وضعيت اقتصادي و بانكهاي ورشكسته تشكيل دادند. همچنين در نوامبر همان سال، مورگان يك شركت بزرگ راه آهن را كه به علت بالا رفتن بدهكاري بخش زيادي از ارزش سهامش را از دست داده بود خريداري كرد و همين كار بازارهاي سهام نيويورك را نجات داد.
يونيك فاينانس:موج آشفتگي و هراس دوم در سال 1929 گريبانگير وال استريت و سرانجام تمام آمريكا شد.
در اواخر دهه 1920 بورس بازي در بازار سهام نيويورك رواج داشت. رونق خوب بازار كه بر پايه رشد صنايع استوار بود هر روز افراد زيادي را به خود جذب ميكرد. كسبه بورس براي اينكه قيمت پيشنهادي خود را بالاتر ببرند از وامهاي بانكي كلان استفاده ميكردند تا جايي كه از سال 1924 تا 1929 قيمت سهام بازار نيويورك تا 400 درصد افزايش يافت اما با ركود صنايع سوددهي سهام اين افراد كاهش يافت و بيشتر وامهاي گرفته شده به بانكها پس داده نشد. همين امر باعث وقوع ركود در بازار بورس نيويورك شد.
در اكتبر 1929 بازار 31 واحد و قيمت شاخص سهام نيز 49 واحد كاهش يافت. تا جايي كه در پايان ماه اكتبر همان سال بازار به كلي راكد شد و رو به تعطيلي گذاشت اين اتفاق جرقه بزرگترين ركود اقتصادي آمريكا و غرب را رقم زد كه تا جنگ جهاني دوم نيز ادامه پيدا كرد.
در قرن 21 نيز بحرانهاي مالي زيادي باعث ركود وال استريت شد. در بين سالهاي 2001 و 2002 حباب دات كام باعث آشفتگي بازارهاي آمريكا و مخصوصاً وال استريت شد. علاوه بر اين، بحران مسكن آمريكا در سال 2006 موج آشفتگي و ركود در بازار بورس نيويورك ايجاد كرد.
جنبش "وال استريت را تسخير كن"
يونيك فاينانس:وال استريت را تخسير كن (Occupy Wall street Movement) يك جنبش اجتماعي در آمريكا است كه در 17 سپتامبر 2011 با دعوت رسانههاي اجتماعي ضد سرمايهداري در نيويورك با تظاهرات هزاران نفر شروع شد.
هدف اين جنبش اعتراض به نفوذ نظام سرمايه داري در سياست آمريكا، وضع نامطلوب اقتصاد و بيكاري حاصل از سياستهاي غلط دولت و اعمال نفوذ لابيهاي سرمايهداري بود.
مقابله نيويوركي
يونيك فاينانس:اين تظاهرات در بخشهاي مختلف شهر نيويورك، منهتن و به ويژه وال استريت ادامه يافت. دهها شهر ديگر آمريكا از جمله واشينگتن دي سي، لوس آنجلس، سانفرانسيكو و شيكاگو نيز شاهد تظاهرات مردمي اين جنبش بودند.
بسياري از اين تظاهرات از جمله تظاهرات صدها معترض برروي پل بروكلين با دخالت پليس به خشونت كشيده شد. در تظاهرات پل بروكلين بيش از 700 نفر نيز دستگير شدند.